Dusunce gucu. Napalion Hill

 
Napalon Hillin  " Dusun ve zengin ol" kitabindan maraqli bir hekaye


   Bu yazimda size boyuk hevesle oxudugum Amerikali yazici Napolion Hilin "Dusun ve zengin ol "kitabindan oxudugum yasanmis gercek hekayelerden birini oldugu kimi qeyd edeceyem. Yeri gelmisken onu da deyim ki, bir insan, bir valideyn kimi bu hekaye mende derin ama anlamli iz buraxdi. Ve men bu hekayeni oxuduqdan sonra basa dusdum ki , insani cevre formalasdirsa da, onun heyat muellimi yalniz valideynlerdir. Dogrudanda valideyn olmaq dunyanin hem serefli hem de en cetin vezifesidir. Dusunce gucune qaldiqda ise hekayeni oxuyanda bileceksiniz.
Buyurun oxuyun. Sizin bu hekayeden hansi anlamlari goturecekseniz onu ozunuz hekayeni oxuduqda anlayacaqsiniz.

                        Arzu imkansizi gerceye donusdurur

 Onu dogulduqdan bir nece deqiqe sonra gordum. Dunyaya fiziki olaraq esitme duygusu olmayaraq geldi ve hekimi bir az zorlayinca usagin heyati boyunca kar ve lal olaraq qalacagini soyledi.
 Hekimin sozlerine meydan oxudum.Bunu etmeye haqqim vardi,cunki usagin atasiydim.Bir qerara gelib mende bir fikir ireli surdum, amma bunu qelbimin derinliklerinde sessizce etdim.
Zehnimde usagimin esidib danisacagini bilirdim.Nece? Bir yol oldugundan emindim ve onu tapacaqdim. Olumsuz Emersonun sozlerini dusundum."Her seyin gedisi bize inanci oyretmek ucundur.Sadece itaet etmeyimiz gerekdir.Her birimiz ucun bir rehber vardir ve diqqetlice dinleyerek dogru sozleri tapa bilerik."
 Dogru sozlermi? Arzumu! Oglumun kar ve lal olmamasini her seyden cox arzu etdim.O arzudan hec vaxt vaz kecmedim bir saniye bele.
 Bu barede ne ede bilerdim? Bir sekilde bir yol tapacak ve qulaqlarinin yardimi olmadan sesleri beynine catdiracaq vasite ve yontemlere duydugum atesli arzumu bu usagin zehnine yerlesdirecekdim.
Usaq boyudukce aglina dunyayi duyma arzusuyla ele dolduracaqdim ki,doga bunu oz  yontemleriyle gerceye donusdurecekdi.Butun bu dusunceler zehnimde yer ailirdi amma hec kimeye bu movzuda bir sey soylemirdim.Her gun oz ozume oglumun kar ve lal olmayacagini tekrarlayirdim.
Boyuyub etrafindaki seylerin ferqine varmaga basladiginda xefif derecede esitdiyini ferq etdik. Usaqlarin normal danismaga basladigi  caga geldiyinde danismadi amma hereketlerinden bezi sesleri xefifce esitdiyini  basa dusurduk.Menim butun bilmek istediyim de buydu! Eger cox az da olsa esite bilirdise daha boyuk bir esitme qabiliyyeti inkisaf ede bilerdi.Sonra meydana gelen bir sey mene umud verdi.Tamamen gozlenilmez bir qaynaqdan gelirdi bu.
Bir pikab aldik. Usaq mahnini ilk defe esitdiyinde sevincden hardasa ozunnen kececekdi.Pikabi hemen sahiblendi.Bir defesinde plagi iki saat boyunca tekrar-tekrar caldi ,bu arada dislerini pikabin muhafazasina kecirmis bir sekilde dururdu. Bu alisqanligin menasini ancaq bir nece il sonra basa duse bildik,cunki o vaxtlarda "sumuk iletisi" deye bir prensip esitmemisdik.Pikabi edindikden qisa bir muddetden sonra dodaqlarini onun qulaq arxasindaki cixintili mastoid sumuyune deydirerek danisdigimda meni olduqca aciq bir sekilde esite bildiyini kesf etdim.
Sesimi normal sekilde esite bileceyine qerar vererek hemen onun basina esitme ve danisma arzusunu yerlesdirmeye basladim.Qisa muddetden sonra yatmazdan qabaq hekaye dinlemeyi sevdiyini anladim,bu sebebden onda ozune guven,xeyal gucu, esitme ve normal olma arzusunu gelisdirecek hekayeler uydurmaya basladim.
Ozellikle bir hekaye vardi. Bu hekayeyi her anlatisimda yeni ve carpici rengler qatirdim. Onun basina sahib oldugu derdin bir eskklik deyil, buyuk deyer dasiyan ozellik oldugunu yerlesdirme amacini dasiyirdi bu hekaye.Incelediyim felsefenin, her sixintinin esdeyerde bir avantaj toxumunu da birlikde getirdiyini gostermesine regmen itiraf etmeliyem ki, bu derdin deyerli bir ozellik halina nece donusdurule bileceyini baresinde en kicik bir fikrim bele yoxdu.
Bu tecrubemi kecmise nezer salib incelediyimde oglumun mene olan inancinin elde etdiyimiz sasirtici sonuclarla iliskili oldugunu gore bilirdim.Ona soylediyim hec bir seyi sorgulamazdi. Onun qardasina qarsi belirgin bir avantaji  oldugu ve bu avantajin bir cox sekilde ozunu gostereceyi fikrini asilamisdim ona.Meselen, mektebdeki muellimleri onun esitme duygusunun olmadigini gorecek ve ona ozel bir ilgi gosterib onunla yumusaq davranacaqlardi.Her zaman bele etdiler.Qezet satacaq yasa geldiyinde( qardasi o zamanlar qezet saticisiydi) qardasina gore avantaji olacagini,cunki insanlarin istemediyi halda zeki ve calisqan bir usaq oldugunu gorub ona artiq pul verecekleri fikrine de inandirmisdim onu. Yeddi yaslarindayken"proqramlama" yontemimizin meyve vermeye basladigina dair ilk delillerini gorduk.Bir nece ay boyunca qezet satmaq ayricaligina sahib olmaq ucun yalvarirdi, amma anasi icaze vermirdi.
Axirda meselye ozu hell qoydu.Bir gun evde baxicilari tek iken metbex penceresinden cole cixib tek basina yola duzeldi.Mahalledeki ayaqqabicidan sermaye olaraq alti sent borc aldi,bunu qezete serf eledi,qezetleri satib yenilerini aldi,tekrar satdi,axsamin gec saatlarinadek bu isi surdurdu.Hesablarini edib ayaqqabicidan aldigi senti geri odedikden sonra elinde qirx iki sent qalmisdi.O gece eve geldiyimizde pulu ovcunun icinde berk tutub yatarken gorduk onu.
Anasi elini acdi ve pullari goturub agladi.Oglunun ilk zeferine aglamaq cox uygunsuz bir davranis olaraq gorunmusdu mene. Menim munasibetim tam tersiydi.Urekden qehqeheler atirdim,cunki ozune inanc tutumunu usagimin zehnine soxmaq ucun gosterdiyim cabalar basarili olmusdu.
Anasi, kicik kar oglumun ilk is girisimini kucelere cixib pul qazanmaq ucun heyatini riske atmaq olaraq gormusdu.Mense, oz isteyiyle ise girisib qazandigi ucun ozune guveni yuzde yuz artan cesur, ozune guvenli, kicik bir is adami gorurdum.Bu is meni sevindirmisdi, cunki heyati boyunca ona yardim edecek bacariqligi konusunda yeterli delil gostermisdi.
Kicik kar usaq, cox yaxindan bagirmadiqlari halda muellimlerini duymadan Liseyi, Universiteti bitirdi.Esitme engeller mektebine getmedi.Isaret dilini oyrenmesine icaze vermedik.Normal bir heyat surub normal usaqlarla dostluq etmesine qerarliydiq ve mekteb yoneticileriyle son derece heraretli cekismeler bahasina olsa da bu qerarimiza sadiq qaldiq.
Lisedeyken elektrikli esitme cihazi istifade etmeyi sinadi,amma bunun ona hec bir yardimi olmadi.
Universitetin son heftesinde heyatindaki en onemli donum noqtesini olusduran bir hadise gerceklesdi. Tamamen sansin yardimiyla basqa bir elektrikli esitme cihazi kecdi eline,ona tecrube etmek ucun gonderilmisdi.Benzer aletler uzunden meydana gelen xeyal qiriqligi sebebiyle bu cihazi isletmeyi agirdan aldi. Sonunda cihazi alib aldirmaz bir tavirla qulagina yerlesdirdi,pili taxti ve budur! Sanki sehirli bir deyeneyin toxunusu kimi heyati boyunca duydugu esitme arzusu gerceye donusmusdu!Heyatinda ilk defe normal bir insan kimi yaxsi esitmeye basladi.
Esitme cihaziyla ozune ermagan  edilen deyisik dunya qarsisinda  yasadigi hedsiz sevincle hemen telefona goturub anasina zeng eledi ve sesini mukemmel bir sekilde esitdi.Ertesi gun derslerde prafesorlarin seslerini heyatinda ilk defe duydu.Heyatinda ilk defe diger insanlarla bagirmalarina gerek qalmadan azad sekilde sohbet etdi.Gercekden dunyasi deyismisdi artiq.
Arzu kar paylarini dagitmaya baslamisdi,amma zefer heleki tamamlanmamisdi.Usagin, bu engelini deyerli eden bir ozelliye donusdurmek ucun kesin ve pratik bir yol tapmasi gerekirdi daha.
Blair o zamana qeder basarmis oldugu seylerin ferqinde olmazken yeni kesf etdiyi ses dunyasiyla buyulendi ve esitme cihazinin istesalcisina mektub yazib yasadigi tecrubeni dile getirdi. Bu mektubdaki bir sey sirketin onu New Yorka cagirmasina sebeb oldu.Oraya catdiginda fabriki gezdirdiler ona. Sef muhendisle danisarken bir on sezi,bir fikri ya da bir ilham qaynagi ne deyersiniz deyin geldi aglina.Sikestliyini deyerli bir varliga donusdurecek minlerce hem pul hem de sevinc dagidacaq olan xosbextlik dalgasi buydu.
Bu dusunce dalgasinin ozeti buydu. Eger deyisen dunyasi haqqinda hekayesini anlatmanin bir yolunu taparsa heyatlarini esitme cihazlarinin yardimi olmaksizin keciren milyonlarla insanin esitme engelli insana yardimcui ola bilecekdi.
Bir ay boyunca yogun bir arasdirma apardi.Esitme cihazinin bazarlama sistemini inceledi ve yeni kesf etdiyi bu dunyayi onlarla paylasmaq amaciyla dunyanin her yerinde esitme zorlugu cekenlerle unsiyyet qurmanin yollarini ve araclarini axtarmaya calisdi.Bunu etdikden sonra iki illik plan hazirladi.Planini sirkete teqdim etdiyinde bu isteyi gerceklesdirmek ucun ozune hemen pozisyon verildi.
Ise baslayarken xeyal qurmurdu; onun yardimi olmaksizin sonsuzadek kar qalacaq olan minlerce insana umid ve pratik rahatliq getirmeyi hedefleyirdi.
Eger anasi ve men onun dusunce formasini bele sekillendirmeseydik, Blair omru boyunca kar ve dilsiz qalacagina eminim.
Basina duyma-danisma ve normal insanlar kimi yasama arzusunu telkin etdiyimde ,doganin Blairin beyniyle xarici dunya arasindaki sessizlik boslugunu ortecek bir korpu olusdurmasini saglayan qerib bir etki yaratmisdim.
Gercekdende atesleyici arzu ozunu fiziki esdeyerine donusdurecek caprasik yollar tapa bilmekdedir.Blair normal olaraq esitmeyi arzulayirdi.Artiq ona sahibdi.
Usaqken bu sixintinin deyerli bir varliga donuseceyine inanmasini zehnine soxdugumda kicik "beyaz yalan" ozunu dogrultmusdu.Gercekden de ateslleyici  arzuyla birlesdiyinde inancin dogru ya da yalnis etmeyeceyi hec bir sey yoxdur.Bunlar her kesin sanib olacagi bir ozelliklerdir.

Eziz oxucum eger insan ozune guvenerse mohkem inanci olarsa onun qarsisinda hec bir engel olmaz. Kar ve lal olsa bele.